Al in een vroeg stadium van mijn werkzame leven kwam ik in aanraking met het concept kernkwaliteiten. Er zijn boeken over vol geschreven maar het beste is wat mij betreft dat van Daniel Ofman. Ik ga proberen binnen 500 woorden het aan u uit te leggen.

Tegengestelde polen

De mens beschikt over allerlei kwaliteiten. De sterke noemt Ofman kernkwaliteiten. Je kunt deze sterke kanten in een kwadrant zetten, het kernkwadrant. Dit bestaat uit vier vlakken. Het concept gaat ervan uit dat de kwaliteiten tegengestelde polen zijn, dus hard versus zacht, snel versus langzaam, actief versus passief, rust versus energiek, enzovoort. Belangrijk is om vast te stellen is dat geen van deze tegenstellingen goed of slecht zijn. Het zijn allemaal sterke kanten. Actief en rust zijn een goede kwaliteit, passief en energiek eveneens. Hard is goed, soms moet je je immers hard opstellen en als je die kwaliteit in huis hebt, komt dat goed uit. Zacht betekent vaak dat je goed kunt luisteren. De kernkwaliteiten vormen elkaars uitdaging, dat wil zeggen, hard versus zacht, rust versus energiek. Degene met de kwaliteit zacht kan wat leren van degene met de kwaliteit hard en omgekeerd.

Valkuilen

De kwaliteiten hebben echter wel een valkuil, namelijk als de kwaliteit doorschiet. Bijvoorbeeld bij hard in spijkerhard. Zacht kan soft worden. Alert zijn op deze valkuilen is in het samenspel tussen mensen van groot belang. Aanvankelijk staan twee mensen met twee polen hard en zacht goed ten opzichte van elkaar opgesteld. Ze vullen elkaar aan. Tussen hen bevindt zich ‘de gulden middenweg’. De ene keer wat harder, de ander keer wat zachter. Ze schuiven over deze weg heen en weer, al naar gelang dat nodig is. Perfecte samenwerking!
Als een van de twee echter in de valkuil schiet, raken ze af van de gulden middenweg en worden ze elkaars allergie.

Allergie

Spijkerhard is de allergie voor de zachte kwaliteit, die daardoor waarschijnlijk in zijn valkuil wordt geduwd: soft. Nu staan twee mindere kwaliteiten tegenover elkaar. Het omgekeerde is ook denkbaar, dus de valkuil soft duwt de kwaliteit hard in de allergie spijkerhard. Of actief wordt hyper en passief wordt lui. Actief en passiek zijn twee op zich prima kwaliteiten, daartussen in bevindt zich de gulden middenweg, totdat een of beide in ‘zijn’ valkuil schiet. Dan wordt een situatie onwerkbaar. Hetzelfde geldt voor rust en energiek: de valkuil van rust is traagheid en die van energiek, opgefokt. Traagheid en opgefokt zijn elkaars allergieën.

De gulden middenweg

Benoemen van de kwaliteiten, de valkuilen en de allergieën is van groot belang in het samenspel tussen mensen. Zowel in werkrelaties als in privérelaties. Bewegen op de gulden middenweg is waar het om draait.
Bron: Kernkwaliteiten van Daniel Ofman