Een ontluisterende ervaring met de lokale overheid van Amsterdam in het afgelopen half jaar, dat overkwam mij. Een ervaring die mij deed realiseren hoe zwaar de Groningers in het Noorden het hebben. De ervaring deed zich voor terwijl ik onlangs een kleine anderhalf jaar in het centrum van Amsterdam woonde.
Verbouwing
In onze straat aldaar was al jaren een restaurant gevestigd – tegenover ons appartement – met wisselende eigenaren en met wisselend, meestal geen succes. Nadat een aantal jaren geleden de straat autoluw was gemaakt, waar wij als bewoners enthousiast aan hadden meegewerkt, kwam er in mei op deze locatie een Italiaans restaurant. Overigens niet een pizzeria. Verder ‘de Italiaan’ te noemen. In het voorjaar werd er gebouwd en getimmerd dat het een lust was. De Italianen liepen door de straat alsof deze van hun was, maakten veel lawaai, parkeerden hun auto’s voor onze deuren, lieten rotzooi achter. Als bewoners haalden we onze schouders hierover op, dat hoort er nou eenmaal bij, bij zo’n verbouwing, zo dachten wij. Wij probeerden als bewoners er achter te komen wat er precies voor een restaurant zou komen. Omdat er geen contact was, wisten we dat tot de opening niet.
De wereld op z’n kop
De opening was in mei, kennelijk, we werden als buurtbewoners niet uitgenodigd. Dat is geen klacht, maar het leek ons dat het voor de onderlinge verstandhoudingen verstandig zou zijn geweest.
Direct na de opening, met het prachtige weer van 2018, werden we voor het eerst getroffen door de geluidsoverlast, van muziek, van rokende gasten buiten voor de deur onder onze ramen, personeel dat na sluitingstijd eindeloos buiten op straat bleef hangen. Het ergste was dat er rotzooi in de straat werd opgeslagen, stoelen tafels, banken, vuilniszakken, houtblokken, rekken met troep erop. De Italiaan liep ’s middags al schreeuwend tegen het personeel door de straat, personeelsleden werden opgepakt omdat ze vochten en vrouwen lastig vielen, maakten obscene gebaren naar ons buurtbewoners, er brak brand uit, de hele straat stond op een avond vol met brandweer auto’s. We schrokken ons rot. Onze kleine buurtwereld werd, kortom en voorzichtig uitgedrukt, in korte tijd volledig op zijn kop gezet.
Investeren in de relatie
We zochten elkaar op, begonnen klachten in de sturen, te bellen, te appen, te e-mailen met de gemeente. Ongecoördineerd, ieder voor zich. Ook vonden sommigen van ons, waaronder ik, dat het verstandig was in de relatie met de Italiaan te investeren. Dus gingen we op bezoek en werden door het personeel weliswaar vriendelijk ontvangen, maar onze klachten werden weggewoven.
Klachten indienen bij de gemeente gaat niet vanzelf, ondervonden we. Je wordt geacht een centraal nummer te bellen en staat vervolgens eindeloos in de wacht, of er wordt eenvoudigweg na enige tijd opgehangen.
Terrasuitbreiding
De Italiaan had succes, mede door het mooie weer. Hij vroeg een terrasuitbreiding aan. De buurtbewoners kregen de gelegenheid bezwaar te maken. We wilden een email sturen, ons werd gezegd te wachten op een ‘dossiernummer’. Terwijl we daar gedurende de weken die volgden op wachten, kwam ineens het goedkeurende besluit binnen. Gelukkig hadden sommigen van ons, waaronder ik, toch een email gestuurd met daarin ieders bezwaar, onderbouwd met argumenten en foto’s. De beslissing voor het goedkeuren van de terrasuitbreiding, bleek echter gebaseerd op een gebrek aan klachten vanuit de buurt. Er was bij de gemeente niets binnen gekomen! We waren geschokt! Er was gebeld, er was geschreven, gemaild, getelefoneerd, geappt en er zou niets zijn binnengekomen? Hoe kon dat nu?
De ambtenaar
We legden contact met de ambtenaar die de beslissing namens de burgemeester had genomen. Een jonge vrouw, die op ons verzoek naar de garages kwam kijken omdat de terrasuitbreiding voor die garages een probleem opleverde. Ze kwam, keek naar de wijze van in- en uitrijden, nam de maten, we praten even na en toen bleek dat onze klachten op de verkeerde afdelingen waren beland. Ze adviseerde ons de app ‘Beter Buiten’ te gebruiken. We zouden dan meteen een ontvangstbewijs krijgen en de klachten zouden goed terecht komen, er zou actie door ‘Handhaving’ op volgen. We zagen na afloop haar contact met die Italiaan leggen. Wat zou daar besproken worden?
Geoliede machine
We namen een advocaat in de arm om ons te helpen een bezwaarschrift in te dienen. Dat kost nogal wat. We maakten een kostenverdeelsleutel voor de bewoners en betrokken Vve’s, we hadden veelvuldig mondeling en schriftelijk overleg we creëerden een groepsapp, foto’s werden ingebracht, kopieën van de klachten via de Buiten Beter app gedeeld, ervaringen uitgewisseld. Kortom, er ontstond een geoliede machine.
Hoorzitting
Er kwam een hoorzitting. Met een aantal bewoners gingen we er naar toe en daar viel voor het eerst op dat de Italiaan met zijn advocaat en de hierboven vermelde ambtenaar als vertegenwoordigster van de burgemeester de facto één en dezelfde partij waren. Waarom was de ambtenaar niet neutraal? Hoe zou deze vertegenwoordigster ooit terug kunnen komen op een eerder genomen besluit, als ze aan de kant van de Italiaan stond? Een besluit overigens over een ‘toeristen’ Italiaan uit Sicilië en in weerwil van het nieuwe beleid om het aantal toeristen een halt toe te roepen. We hadden we er geen goed gevoel over. Alles werd gezegd, besproken, ingediend en genoteerd. Zelfs liep er een traan. Je moet je de emoties voorstellen: de betrokken mensen wonen, werken, leven in deze van oorsprong gemoedelijke straat. We houden met z’n allen planten bij. We kennen elkaar mede daardoor redelijk. En ineens is daar een Italiaan die zich als een koning, een dictatoriale heerser van de straat gedraagt, alles aan z’n laars lapt, obscene gebaren naar ons bewoners maakt, de fooien in zijn eigen zak stopt (zo hoorden we van het personeel) en kans ziet het met de gemeente op een akkoordje te gooien. Kortom, de emoties liepen op.
De uitslag: negatief
Na maanden wachten verscheen het advies van de bezwaarcommissie: negatief. Het meest schokkende was wel dat de commissie van mening was dat er nog steeds geen klachten waren, ook al was ter zitting met foto’s en ander bewijsmateriaal een en ander volstrekt duidelijk geworden. De Buiten Beter app was gebruikt, maar zo bleek, daar was de gemeente niet op aangesloten! Wel heb je ooit! De ‘tegenpartij’ had ons dit geadviseerd. We hadden sterk de indruk dat alles van te voren als het ware al vast lag, of om het in wat ronder Hollands te zeggen: het was doorgestoken kaart! Het rook naar corruptie. Bewijzen hebben we niet, behalve het smoezen van de ambtenaar met de Italiaan. Hoe kan een agressieve Italiaan uit Sicilië met zijn soort Italiaanse restaurant (waarvan er in Amsterdam honderden zijn) , met een negatief track record (ook dat hadden we uitgezocht), de voorkeur krijgen boven buurtbewoners, die in dit rustige straatje wonen, werken en leven? En hoe nu verder?