Wat een schok, het bericht over Johan Cruijff’s dood! Mijn eerste reactie was ongeloof: ze vergissen zich! Een paar weken gelden had hij immers nog laten weten dat het goed met hem ging.
Dit is zo’n gebeurtenis waarvan na jaren iedereen nog weet wat hij deed bij of waar zij was bij het horen van het bericht van het overlijden van Johan Cruijff. Niet alleen is het zo’n schok, ook het magische en legendarische van deze uitzonderlijke man veroorzaakt deze reactie. In ieder geval bij mij.
De gebeurtenis komt terecht in de reeks van grote, wereldschokkende gebeurtenissen te staan, zoals de moord op John Kennedy en John Lennon en het overlijden van Nelson Mandela.
Natuurlijk leiderschap
Voor mij was Johan Cruijff vooral een leider. Ik heb veel over hem gelezen, tv-beelden gezien, films bekeken en daaruit blijkt dat hij een groot leider is geweest. Als zeventienjarige in het eerste van Ajax begon hij meteen de oudere spelers tijdens het spel op hun plaats te zetten. Met zoveel succes, dat de (oudere) spelers en ook de coach het als vanzelfsprekend toelieten. Dat is daarna bij al zijn activiteiten (als trainer, maatschappelijke activiteiten, besturen van Ajax en FC Barcelona) verder uitgegroeid. Natuurlijk leiderschap, zo heet dat. Geen wonder dat er managementboeken over hem verschenen. En dat zonder enige opleiding van betekenis. Wat een pracht verhaal!
Mijn Cruijff moment
Ook ik heb zoals zovelen mijn Johan Cruijff moment. Ik bezocht in 2005 een congres over leiderschap met als spreker Stephen Covey. Daar kwam ik op af. In de ochtend verscheen de bonus van de dag: Johan Cruijff sprak ook. De zaal zat bomvol. Hij werd geïnterviewd door Mart Smeets met wie Cruijff door over voetbal te praten talloze management vergelijkingen maakte, zoals strategie, voorbereiding, uitvoering, aandacht voor mensen, ruimte maken en geven, het doel voor ogen houden, samenwerken, win-win, enzovoort. En dat natuurlijk allemaal op de weergaloze en onnavolgbare wijze van spreken, doorspekt met Cruijffiaanse uitdrukkingen (klik hier voor zomaar een filmpje Cruijffiaans). Iedereen zat op het puntje van zijn stoel, het was highly entertaining en leerzaam. Onvergetelijk!
Terzijde: op de middelbare school hadden we wekelijks gym in het KNVB Centrum. Daar speelde het Nederlands Elftal geregeld en wij liepen daar als jongens gewoon tussen al die spelers zoals Johan Cruijff, Piet Keizer en Sjaak Swart door. De glorie jaren moesten toen nog komen.
De vergelijking met Steve Jobs dringt zich onwillekeurig bij mij op. Ook een man die op talloze gebieden blijvende veranderingen heeft bewerkstelligd.
Wat een onvergetelijk mens, wat een leider! Zo zal ik hem mij blijven herinneren.