Doorstroming verkeer: duurzaam

Maatschappij, , , , ,


Valt u dat nou ook op? De stoplichten zitten altijd tegen. Er zijn kruispunten waar je voor staat te wachten en vanuit de andere richting blijven de andere auto’s maar doorrijden. Er komt geen eind aan, zo lijkt het. En als je zelf eens vanuit die richting komt aanrijden, springt het licht binnen de kortste keren op rood.

Of, als je dan eindelijk weer rijdt, moet je binnen de kortste keren verderop weer opnieuw stoppen?  De lichten zijn niet op elkaar afgesteld. En dat zou eigenlijk wel moeten.  Want de hoeveelheid energie die opgebracht moet worden tijdens het optrekken, stoppen en weer opnieuw optrekken, met al die auto’s, is enorm.
Want als ik op de elektronische energiemeter van mijn auto kijk, dan blijkt dat hij bij een rustig gangetje van zeg 100 km per uur, zo’n één op twaalf rijdt, dat wordt uitgedrukt als acht en een halve liter op 100 km: 8,5l/100km. Bij het weer optrekken van de auto, bij een stoplicht dat op groen springt, klimt dit op naar 45l/100km. Dus dan rijdt de auto even bijna één op twee! Daarna zakt dat via bijvoorbeeld 30l/100km naar normale waarden. Zouden de stoplichten beter op elkaar worden afgestemd, dan zou ik langer één op twaalf kunnen rijden en daarmee energie sparen. Minder belastend voor het milieu. Duurzaam dus. Staat hoog in het vaandel van menig gemeenteraadslid.

Maar wat blijkt, doorstroming van het verkeer en daarmee energiezuinig rijden heeft geen politieke prioriteit. Het belangrijkste is de auto uit de stad te weren. De leefbaarheid vergroten, heet dat. Dus worden er talloze maatregelen bedacht om het de automobilist zo lastig mogelijk te maken. 

Behalve niet op elkaar afgestemde stoplichten, het opheffen van parkeerplaatsen, krijgen voetgangers en fietsers op de geváárlijkste plaatsen voorrang (op rotondes bijvoorbeeld), om maar te zwijgen van trams en bussen. Enorme stukken weg liggen er stil er verlaten bij, de trambaan, met ernaast een hele lange file op de enkele baan ernaast. En het staat allemaal te ronken, te vervuilen, door alsmaar te stoppen en op te trekken en dus energie te verspillen. Zeer milieubelastend. Over duurzaamheid en leefbaarheid gesproken!

Als de doelstelling en prioriteit doorstroming van het verkeer zou zijn, zou denk ik iedereen meer tevreden zijn.
De voetganger en de fietser hoeft niet altijd en eenzijdig voorrang te hebben. De stoplichten zijn daar nu op ingesteld, maar iedereen weet dat er geen voetganger of fietser is die zich daar iets van aantrekt. Licht op rood of groen, óf ze zien het niet eens, óf ze kijken of ze door kunnen rijden of lopen. Ze houden zich werkelijk nergens aan. Niet dat dat heel erg is. Het is wel erg als er een auto op een zebra afrijdt en de voetganger vervolgens tergend langzaam over de zebra lopen, zo van, dit is míjn recht, zie jij dat niet, jij vervuilende en energieverspillende automobilist!

Het eilandgevoel (1 van 3): wat is dat?

Reizen, , , ,

Ken je het eilandgevoel? Het eilandgevoel staat voor het bijzondere gevoel dat bijna iedere Nederlander overkomt op het moment dat hij of zij op een van de Waddeneilanden vaste voet aan wal zet. Het minst sterk is dit overigens het op Texel, want Texel is eigenlijk een extra stukje Noord-Holland. Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog daarentegen genereren dit gevoel onmiskenbaar.


 
Wat maakt deze eilanden zo bijzonder? Wat is dit voor een gevoel? Is het omdat je er met een veerboot naar toe vaart? Het feit dus dat je op een eiland bent en er niet van af kunt? Of de geringe omvang van de eilanden? De mensen, de toeristen, het koelere en drogere weer, de duinen, de zeehonden? Of het onvermijdelijke vakantiegevoel? De gezellige, knusse, dorpjes? De markante vuurtorens, zoals de Vuurduin op Vlieland of de eeuwenoude Brandaris op Terschelling? Of al die schepen die voor de kust op bijvoorbeeld het Stortemelk zijn vergaan en waarbij de spannende reddingsverhalen en het jutten naderhand de overhand kregen?
Iedereen zal wel zo z’n eigen gevoelens hierover hebben.
Laten we eens naar Vlieland kijken. En neem nou eens de rol van de veerboot die van en naar dat eiland vaart. Die neemt een centrale plaats in. Als de boot aankomt, langs vaart of vertrekt – je hoort dat van verre want hij toetert – blijven de mensen die hem kunnen zien, even staan. Allemaal kijken ze. Het is een event. Iedereen hoort de scheepshoorn en zegt of denkt: de boot! Het is net als bij mensen die naar een opstijgende op neerdalende helikopter kijken. Altijd bijzonder, altijd weer spannend. Op Vlieland komt de veerboot slechts drie keer op een dag, in de winter zelfs maar eenmaal.

Het autovrije dorp Oost-Vlieland is niet meer dan één lange, smalle straat met daarin zijn eeuwenoude huizen. Dat maakt het een heel bijzonder dorp. De huizen hebben allemaal hun eigen roemruchte verhaal. Zoals het ‘Armenhuis’, nu een heel goed restaurant. Terschelling heeft dit soort straatjes ook, maar het is groter, rumoeriger en heeft ook andere dorpen.
Overigens vind ik Ameland wat saai, in de zin dat alles wat uit elkaar ligt en Schiermonnikoog (Schier), ook autovrij, heeft z’n bekende hotel Van der Werff, tegenover hotel Bensdorff, wat een verhaal apart is en waardoor veel mensen Schier in hun hart sluiten.

Ik denk dat iedere geregelde eilandbezoeker zijn eigen ranking voor de Waddeneilanden maakt. In mijn geval staat Vlieland bovenaan. Het heeft een plekje in mijn hart. Maar snel daar achteraan komt Terschelling, op de tweede plaats.

Dienstplicht

Maatschappij, , , ,

Op 10 juli was het precies veertig jaar geleden dat ik in dienst ging. 10 juli 1973 dus. Wat is dat lang geleden.
Ik werd ’s ochtends afgezet door mijn ouders in Amersfoort, bij de Prins Willem III kazerne. Ik was pas twintig jaar oud. 
 
Daar ging ik. Ik voegde me in een stroom van andere, onzekere rekruten. Zo werden we genoemd. Wat ik me herinner is dat ik over het kazerneterrein liep samen met iemand anders, die zich voorstelde als Jan Soldaat. Ik had het aanvankelijk niet eens door. Ik had zoiets van, dat is ook toevallig. Ik ben het nooit meer vergeten, hoe dom kun je zijn, of anders gezegd, hoe opgeslokt door alles was er gebeurt en gaat gebeuren, kun je zijn? Enfin, ik heb hem niet meer terug gezien.
Ik werd ingedeeld bij de School Reserve Officieren Cavalerie, de SROC, een traditioneel bolwerk van aankomende reserve officieren, waar we vanaf het begin enorm trots op waren. Er ging van die school werkelijk iets uit, zo van hier zetelt de elite, hier willen we bij horen. Ik heb er een fantastische tijd gehad, ruim vijf maanden lang. 
 
We werden opgeleid tot pelotonscommandant, we ondergingen van tijd tot tijd hardship, we maakten een bliksemcarrière, namelijk van gewoon huzaar tot officier. Sommigen redden het niet en vielen af, kortom, voor iemand die pas twintig is, een buitengewoon enerverende en uitdagende tijd. 
 
De zogeheten parate tijd die daarna volgde, was veel minder leuk dan deze opleiding. Ik heb daar al eens eerder over geblogd (tanks 1, 2 en 3).

Prins Friso

Maatschappij, , , ,

Wat een treurig bericht: Prins Friso is overleden. Het lag voor de hand, toch komt het onverwachts. We leefden allemaal mee met het ski-ongeluk en de periode daarna, natuurlijk. Tegelijkertijd zijn we er ook niet zo mee bezig. Het leven van alledag slorpt ons op.
Het valt bij allerhande publieke optredens van de Koninklijke Familie en het Koninklijk Huis des te meer op, dat Prins Friso er niet bij is. Voor de inhuldiging op 30 april van dit jaar gold dat natuurlijk heel nadrukkelijk en bij uitstek.
Ook nu geldt, voor de Oranjes, de Koninklijke Familie, dat ze er altijd zijn, ook al zie je ze niet. Het feit dat ze er zijn, representeert de stabiliteit en continuïteit van ons land. Ieder in zijn of haar eigen hoedanigheden, zoals die van koning, koningin, prins of prinses. Dat is waar het Koningshuis, de monarchie, voor staat.
Dat vervolgens één van de leden hiervan een ongeluk overkomt en na anderhalf jaar overlijdt, is een schok voor alle Nederlanders. Bovendien voelt men mee met de echtgenote, de kinderen, de moeder en de broers. Dat is even belangrijk. Ik vind dat de Koninklijke Familie buitengewoon knap en met veel gevoel de combinatie tussen deze twee, soms tegenstrijdige, werelden – de staatsrechtelijke en de familiale – ook nu weer treffend hebben weten te leggen. Dat draagt bij, zo niet is de belangrijkste factor, dat het Koninklijk Huis ‘het zo goed doet’ en zich terecht in zo’n tomeloze populariteit mag verheugen. Het land vaart er wel bij!
Ook ik voel verdriet en zit met een brok in mijn keel tijdens deze treurige avond naar de televisie en de berichtgeving te kijken. Vanaf dit platform, mijn blog, ook van mijn kant, heel veel sterkte, kracht en troost toegewenst aan Mabel, de twee dochters, Prinses Beatrix, Koning Willem-Alexander, Prins Constantijn en alle andere directe familieleden. Mijn gedachten gaan naar hun uit.

De boog van de brug (en hoe elke afdeling een bijdrage levert)

Management, , , , ,

Deze dialoog trof ik onlangs aan:
Vraag: welke is de steen waar de brug op rust?
Antwoord: de brug rust niet op de een of andere steen, maar op de lijn van de boog die de stenen vormen.
Vraag: maar waarom heb je het dan over de stenen? Alleen de boog interesseert me maar.
Antwoord: zonder stenen is er geen boog!
Wat een wijze dialoog! Het appelleert sterk aan de algemeen management optiek waarin ik bijna mijn hele werkzame leven lang mee te maken heb gehad.
Want wat was het geval?

Bij de Optiebeurs bijvoorbeeld, deelden we soms een extra honderd gulden aan het personeel uit (een ‘Snip’), een beloning of een bonus, omdat er een record was gebroken of er was iets extra’s gedaan (extra inzet door enorme omzetten als gevolg van heftige koersbewegingen). Steevast riepen de mensen die de handel begeleidden, de zogeheten Order Book Officials, dat ‘die’ mensen van de financiële administratie daar toch zeker geen recht op hadden, op zo’n bonus, want zij hadden immers niets extra’s hoeven te doen. Zij waren het en zij alleen, die hadden bijgedragen aan het behalen van het succes!

De dialoog geeft aan, dat als het om leiderschap en organisaties gaat, alle afdelingen belangrijk zijn en wel éven belangrijk. Allemaal doen ze er toe. Zou er een afdeling niet zijn, ontbreken, dan stort het organisatie bouwwerk – na verloop van tijd – in. Alle afdelingen tezamen, met de mensen daarin, zijn de stenen die als het ware de boog van de brug vormen. Op de boog rust de brug. En de stenen vormen de boog. 

Elke steen telt dus. Er is er niet een belangrijker dan de andere.
Wel zijn sommige stenen(afdelingen) prominenter aanwezig. De middelste stenen, vallen het meeste op, bijvoorbeeld. Zo vallen sommige afdelingen ook meer op: de afdeling verkoop of marketing van een willekeurig bedrijf bijvoorbeeld. Of de afdeling handel in bovengenoemd voorbeeld.

Door die afdelingen worden – zo vertellen ze maar al te graag – de heldendaden op de markt verricht. Daardoor komt de organisatie, het bedrijf verder, zo roepen ze. 
 
Maar als het geld door de bemoeienis van de afdeling debiteuren, nou eens niet binnen kwam? Dan zou het toch echt gauw gebeurd zijn. Of de afdeling administratie, die het allemaal bijhoudt. Zonder hen zouden we niet weten waar we staan, of we wellicht moeten bijsturen. En de afdeling automatisering maakt het allemaal mogelijk, wat ook geldt voor de afdeling HR. Of de afdeling Interne Controle. Zonder de door hen toepgepaste ’trust but verify’ onderzoeken, zouden al gauw vele regels aan laarzen gelapt worden. Chaos is het gevolg. Zo kan ik nog een tijdje doorgaan.  
Het is duidelijk: alles en iedereen draagt bij aan het resultaat en is dus even belangrijk!

Klokkenluider

Maatschappij, , , ,

Je leest de laatste tijd veel over Edward Snowden. Hij is een klokkenluider die bekend maakte dat Amerikaanse instanties, zoals de CIA en NSA ons burgers, wereldwijd, bekijken, volgen en talloze data verzamelen. Waar naar hun oordeel nodig.
Ook zou er gespioneerd worden. Deze instanties doen dat om op die manier terrorisme op te sporen. Ik las ergens dat men aan de ruwe data die men op deze manier bemachtigt, eigenlijk nog niet zo veel heeft. Het gaat veel meer om het in kaart brengen van netwerken. Als er vervolgens iets verdachts plaatsvindt, kan men onmiddellijk over het relevante netwerk beschikken.
Ik ben daar eigenlijk niet zo heel erg ontevreden over. Het is niet zo’n leuk idee dat je activiteiten op bijvoorbeeld Google, via je provider of anderszins op internet gevolgd worden, maar daar staat tegenover dat het mogelijk leidt tot het opsporen van slechteriken. Slechteriken die het niet goed met ons voor hebben. De wereld wordt er dus veiliger door. Wellicht. En zoals zo vaak in het leven: er is een kostprijs. Die kostprijs is een inperking van de privacy. Is dat erg? Ik heb niks te verbergen, ik denk dat ik niet erg interessant ben voor bijvoorbeeld de CIA, net als miljoenen andere burgers. Maar die ene slechterik, die moeten ze eruit halen. Ik hoop dat ze succesvol zijn.
De politici, aangewakkerd door de rellerigheid van journalisten, schreeuwen moord en brand. Neem NOS nieuwslezer, Rob Trip. Alleen al de wijze waarop hij het nieuws voorleest. Hij doet dat op zo’n manier, alsof alles waar hij het over heeft, potentieel een rel zou kunnen opleveren. Daar zitten we toch niet op de wachten?
 
Enfin, er volgen onderzoeken, in verlegenheid gebrachte gezagsdragers en instanties en hun methoden worden openlijk aan de kaak gesteld.
Even terzijde:
Wat Barack Obama zei vond ik wel mooi: de EU boos dat de VS spioneren? Look who is talking!
Het antwoord van de politici en de instanties die onder vuur liggen, zou heel eenvoudig kunnen zijn: wat wilt u? Een veiliger wereld met enige inperking van de privacy of een onveiliger, maar waar we ons exact aan de privacyregels houden. Minimum regels zullen er natuurlijk moeten zijn. Dat spreekt vanzelf. Waar nodig zelfs verankerd in de Grondwet. Maar het is als met een ambulance: als de nood aan de man is, laat iedereen hem door, hij mag zelfs door rood rijden. En iedereen gaat opzij. Er is immers een hoger doel: er moeten levens gered worden!
Dat geldt ook voor het opsporen van terroristen en andere slechterikken. 

De Nieuwe Productiemiddelen

Management, , , , ,

Honderden jaren gingen we te voet en te paard over de weg. Per schip bewogen we ons voort met behulp van wind en zeilen. Vliegen bestond niet. Het zijn de uitvindingen van de 19e eeuw die ons dit hebben gebracht. Met de uitvinding van de motor kwam de communicatie. Communicatie in de zin van verbinden, bewegen, reizen, van ontsluiten. De motor en zijn toepassingen – in auto’s, schepen en later in vliegtuigen – ontsloten zo goed als alles. Dorpen, provincies, verre landen, ga zo maar door.
Daarna kwam de radio, de telefoon en de televisie. Ook daardoor nam de communicatie toe. We waren door de komst van deze communicatiemiddelen in staat op hetzelfde moment met wie dan ook in de gehele wereld in contact te treden.
Met de introductie van de televisie en later de computer, werd het communicatie tijdperk ingehaald door wat ik het informatie tijdperk noem. Daar zitten we nu middenin. Het was eind vorige eeuw een kwestie van wachten op de koppeling van de verschillende uitvindingen. 
 
Deze koppeling maakte het uiteindelijk mogelijk dat als ik iets wil weten over bijvoorbeeld de farao’s ik onmiddellijk toegang kan krijgen tot het desbetreffende museum in Egypte, of het museum waar de beste kennis daarover is te vinden. Ik kan me virtueel laten rondleiden en, als ik dat zou willen, zou ik ook de museum directeur te spreken kunnen vragen (en krijgen). In beeld en geluid, ongeacht waar ik zelf ben op dat moment.
Wat betekent dit voor ons?
Er is een verschuiving gaande. We leerden in de negentiende eeuw en een groot deel van de twintigste eeuw dat de traditionele, economische productiemiddelen waren:
Grondstoffen, kapitaal en arbeid. 

Door deze ontwikkelingen zijn ze ingehaald, zo niet achterhaald. Er zijn nu drie nieuwe of aanvullende productiemiddelen:

Data, informatie en kennis.

Dat is nieuw en dus even wennen. Het is van grote betekenis. Een geeft een heel andere kijk op bijvoorbeeld de factor arbeid. Het Nieuwe Werken is er bijvoorbeeld een gevolg van. 
De opkomst van social media, als vehikels van deze nieuwe productiemiddelen, levert een andere kijk op de factor kapitaal. Met weinig geld bouw je van niets iets in korte tijd. Grondstoffen zijn er niet of nauwelijks voor nodig.

Amerika en zijn politieke systeem: impasse

Maatschappij, , , , , ,
Onlangs was ik op bezoek in Washington DC. Ik heb alle bezienswaardigheden gezien, De White House, het Lincoln Memorial, het Vietnam Monument, Korea, noem maar op. Prachtige gebouwen in een prachtige stad. Werkelijk een prachtige stad.

 

Ook het Capitool kwam aan de beurt. Een enorm gebouw, een soort paleis, boven op een heuvel: Capitol Hill. Goed gepositioneerd, omdat je er als het ware letterlijk tegenop kijkt: tegen het bolwerk waar ‘democratie aan het werk’ is. Met overigens daar weer boven een symbool: Persephoné. Het enige symbool dat de Amerikaanse democratie boven zich duldt: het symbool van de vrijheid!
Niettemin had ik over het Capitool mixed feelings: we weten dat Amerika’s politiek volledig in het moeras zit. De twee partijen – Democraten en Republikeinen in het Congres, de wetgevende macht – zitten muurvast en houden elkaar én de president, de uitvoerende macht, in de houdgreep. Bijna geen enkele wet wordt aangenomen en als het al lukt wordt de wet in sommige staten vervolgens dermate uitgekleed, dat zodoende het oorspronkelijke doel weer teniet wordt gedaan.
De staten hebben die macht, want de staten zijn behoorlijk autonoom. Federale wetgeving, uit Washington dus, dient veelal in de staten door lokale wetgeving te worden geïmplementeerd.
Even terzijde. Wist je dat het Amerikaanse federale model is gebaseerd op de Unie van Utrecht van 1579, waarbij Willem van Oranje een vroege vorm van een federale unie smeedde. Later werd dat De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

 

De impasse in de VS komt voort uit het niet tijdig aanpassen van het democratisch systeem, het niet meegaan met de tijd: toen men begon, ruim tweehonderd jaar geleden en de communicatiemiddelen nog primitief waren, moest men ‘kiesmannen’ kiezen, die vanuit de lokale politiek naar Washington werden gestuurd, om daar een stem uit te brengen. Dat is begrijpelijk omdat men met paard en wagen reisde.

 

Bovendien ontwierp men destijds een systeem met een combinatie van evenredige vertegenwoordiging en een districtenstelsel. Daardoor ontstond een situatie waarbij last en ruggespraak en lokale invloeden de overhand kregen. Net als in de eerder genoemde Republiek der Verenigde Nederlanden.

 

Er werd namelijk een methode gevonden waarbij de autonome staten, groot en klein, op een rechtvaardige manier in Washington werden vertegenwoordigd. Dit werd ingevuld door in het House of Representatives de counties en de districten zodanig vertegenwoordigers te laten kiezen, dat daarmee de grootte van de staat werd gereflecteerd, op basis van inwoneraantallen. In de Senate kreeg iedere staat echter evenveel vertegenwoordigers, namelijk twee.

 

Dat alles is begrijpelijk in de situatie van tweehonderd jaar geleden. Maar vervolgens heeft men het zo gelaten. Men was niet in staat dat te veranderen, het aan te passen aan de veranderende eisen van de moderne tijd.

 

Dus als een wet in het Congres al wordt aangenomen en gegeven dat hij dan geheel door de tegenstanders is uitgekleed, is er veel aan lokale toezeggingen weggegeven. De kostprijs voor een aangenomen wet is dus hoog.

Het dubbele gevoel zit hem dus in het feit dat dit land, met zo’n prachtige democratische geschiedenis, dat zoveel grootse mensen heeft voorgebracht, niet (meer) in staat is zijn verantwoordelijkheid te nemen en stappen tot hervorming te zetten. Zo jammer en ook zo gevaarlijk, omdat het door zijn kracht en invloed enorme effecten sorteert voor andere landen en werelddelen.

Zeilen met de Jet

Zeilen, , , , , , ,

Er zijn van die momenten dat het leven echt aangenaam is, ondanks alle crises die we om ons heen ondervinden, respectievelijk ons laten aanpraten. Zo hebben we een kleine zeilboot, een ‘valk’. Dit type kleine zeilboot heet Geuzenvalk. En hij, eigenlijk zou je moeten zeggen ‘zij’, heet Jet. We hebben het verder over dé Jet. Want zij is geen persoon, maar een ding.
We zeilen er af en toe mee op de de Friese meren, meer in het bijzonder het Heegermeer en de Fluessen. En dat is echt prettig en leuk.
Het is een heerlijke boot. Je blijft er redelijk droog in, hij buist namelijk niet zoveel, tenzij het hard waait. Dan komt er soms toch echt wel buiswater (spatwater) binnen. Bij een beetje wind gaat hij al gauw hard en schuin. Het zeilen met zo’n Valk is echt watersport. Want je bent dicht bij het water. Je kunt overal varen, hij steekt niet diep. De kiel steekt slechts 80 centimeter Je kunt heerlijk langs het riet scheren of dwars over het meer gaan,. Bij een Noordwesten wind kun je helemaal over het Heegermeer en de Fluessen naar de Galamadammen zeilen, in één ruk. En dan weer terug. Alles bij elkaar heb je daarmee met een redelijk windje in anderhalf uur heen en anderhalf uur terug, een flink eind af gelegd.
Je kunt, als je dat zou willen, er met z’n vieren in slapen, maar dat is echt iets voor jongelui, zij slapen immers onder alle omstandigheden. Alhoewel, ik met zeggen, dat ik best samen met mijn Jolan met z’n tweeën een paar nachtjes op de Jet zou willen doorbrengen. De breedte van de kuip, waarvan je op de bodem slaapt, is van een twijfelaar, dus dat zou wel moeten gaan. Toen ik de leeftijd van zo’n 20 jaar had, sliepen we met z’n vieren in een 16 Kwadraat, een grote BM in de volksmond geheten en die is kleiner dan de Valk. Enfin, lijkt me toch wel erg leuk.
 
De boot is in een oogwenk opgetuigd en afgetuigd. Dat gaat zo snel, dat het geen beletsel vormt om ‘even’ een rondje om het meer te doen. Er hangt een hulpmotortje van drie pk achterop. Heb je niet echt nodig, maar is wel handig. Als ergens door bebouwing of bossages de wind wegvalt, hup motortje aan en je bent er weer doorheen,
Wat ook leuk is, is varen met de Roos. Dat is een onderwerp voor een volgende blog.