20 februari 2015
Waar Krijg Je Energie Van?
Wat ga ik doen na mijn pensionering?
Velen zijn bang voor het ‘Zwarte Gat’, na pensionering. Je bent vrij. Niet meer naar je werk, je kantoor of het instituut waar je werkte. Het schip dat je werkzame leven voorstelt, is in de haven aangekomen, veilig afgemeerd aan de kade. Wat nu? Het is als de coach van een voetbalteam die direct na het fluitsignaal van de voetbalwedstrijd van het veld vertrekt en naar binnen snelt, de catacomben van het stadion in. De wedstrijd is voorbij, wat gaat hij doen?
Je bent vrij, je hebt vrije tijd.
Je gaat met pensioen, de vraag is dus iedereen vraagt: en? Wat ga je in doen? Je hoeft overigens niets (te doen), je kunt ook genieten van niets doen! Dolce far niente.
Veel adviezen beperken zich tot onliners als, ga wat doen aan je hobby’s, aan goede doelen, aan vrijwilligerswerk, neem commissariaten, dat soort zaken.
Ze waarschuwen bovendien voor het retired husband syndrome (geldt natuurlijk ook voor the retired wife), of wel, omdat je partner ineens permanent thuis is en dus in de weg loopt, zich overla mee bemoeit, wordt ‘de mentale gezondheid van de ander bedreigd’, zoals in een aantal artikelen valt te lezen. Lees hier meer over dit syndroom.
Deze adviezen helpen niet bij de vraag, wat ga je doen?
Ze zijn te algemeen, ze geven geen antwoorden. Hoe ga jij je de net verworven vrije tijd invullen? Deze pagina waagt een poging voor je. Oké, daar gaan we.
Stel jezelf de volgende vraag:
Waar word je enthousiast van? Waar krijg je energie van?
Want daar waar je enthousiast van wordt, waar je energie van krijgt, daar kun je de komende twintig, vijfentwintig jaar ook energie uit te halen.
Hier zit de oplossing van dit vraagstuk.
De hamvraag is dus: waar krijg je energie van?
Om dat te beantwoorden vraag ik je eens na te denken over waar je vroeger energie van kreeg. Toen je nog werkte. Wat was dat? Was dat je bezig houden met de strategie van het bedrijf, de administratie, inkoop, binnendienst, financiën, HR, ICT, projecten, notities schrijven, pleidooien voorbereiden, ouwehoeren bij de koffiemachine, of met klanten, er op uit trekken om klanten te bezoeken, nieuwe binnen te halen, evenementen organiseren, of wat dan ook. Niet dat dit er toe doet, het zijn hulpvragen.
Want het antwoord op deze vraag en hulpvragen is niet genoeg.
een van je antwoorden zou kunnen zijn, dat je energie krijgt of kreeg van juist zaken die buiten het bedrijf of de instelling liggen/lagen. Dat is gedeeltelijk waar, zal hierna verderop blijken.
Eerst de volgende vraag ‘waar je energie van krijgt/kreeg’ is, waar staat dat voor?
Het kan staan voor bijvoorbeeld snelheid, met andere woorden, je hield ervan om in een snelle omgeving te werken, veel actie, veel gedoe om het werk heen. Of avontuur, spannende dingen doen, nieuwe dingen ontdekken, of de sociale context, mensen dus, collega’s en/of klanten. Of vrijheid, of de thrill van spannende, risicovolle dingen doen, enzovoort.
Of genoot je juist van rust, van routine, van beginnen met de krant, koffie en eens binnenlopen bij een collega.
Terzijde: er zijn mensen die dit nogal negatief benoemen: op de winkel passen. Daar is niets mis mee. Er is veel behoefte aan juist mensen die dat prettig vinden. We kunnen niet allemaal avonturiers zijn, of vrijheidsstrijders of leiders. Een voetbalteam met alleen maar vedetten, alleen maar aanvallers , is als een schip met teveel kapiteins. Juist diversiteit brengt de organisatie verder. Alle soorten en maten mensen zijn nodig.
Je krijgt energie van dingen doen waar je niet moe van wordt. Sterker nog, je wilt ze blijven doen.
Dus zoek uit wat het is en je zult na enige tijd het antwoord hebben op: wat ga ik doen na mijn pensioen.
Ik geef een voorbeeld over mijzelf.
Ik houd van zeilen. Van alles op en rond het water een de watersport.

Het is van kinds af aan al mijn passie. Niet alleen het zeilen zelf, maar alles wat op en rondom het water en boten gebeurt. ’s Ochtends niet weten waar je ’s avonds zult zijn. Daar krijg ik energie van. Op mijn werk kon ik niet zeilen of bezig zijn met de watersport, bootjes bekijken. ’s Avonds ging ik weer gewoon naar huis. Hoe zit dat dan?
Want ik had op mijn werk ook dingen waar ik energie van kreeg. Na een aantal jaren en diepgaande soul searching, bleek er een overeenkomst te zijn: het sleutelwoord dat buiten het bedrijf en daarbinnen samenbracht bleek: avontuur! Daar ging en ga ik voor, daar kreeg en krijg ik energie van!
Zowel op en rond het water beleefde ik mijn avonturen en zo ook op mijn werk.
Want als een project af was of een lekker lopende notitie of een ingewikkelde email of (een reeks ) lastige besprekingen gereed waren, werd het werk saai. Ik ging op zoek naar nieuwe avonturen. Nadat een nieuw avontuur zich aandiende, kwam de energie weer terug.
Switch naar pensioen.
Toen ik met pré-pensioen ging, vroeg ik mij dan ook af waar en hoe ik nu mijn avonturen kon beleven. Naast zeilen en ook wel golfen, bleek dat in schrijven mijn nieuwe avontuur te liggen: ik bleek er helemaal in op te kunnen gaan, net als vroeger bij mijn avonturen op het werk. Schrijven bleek een en al avontuur: ik kan er alles kwijt: creativiteit, inventiviteit, doorzettingsvermogen, precisie, enzovoort. Precies als op en tijdens het werk. Hetzelfde gold voor koken. Ik kon niet koken, dacht ik. Nooit gedaan. Totdat ik het als een avontuur ging zien. Bedenken wat te koken, de boodschappen, het recept, het koken, het was allemaal nieuw voor mij. Inmiddels is het routine en is het avontuurlijke er weer van af. Het plezier is gebleven. Oppassen op de kleinkinderen bleek ook een avontuur. Luiers verschonen, voeden, flesjes, in slaap krijgen, allemaal nieuw. Ooit had ik dat bij mijn eigen kinderen al gedaan en geleerd, maar met ‘andermans’ kinderen, vond ik het spannend. Later werd een aantal van die dingen vervangen door school, zangles, dansles en andere min of meer onbekende dingen.
Kortom, daar waar je plezier aan beleeft en beleefde, bleek ergens voor te staan, binnen én buiten je organistatie. Ontdek wat het is en je bent een heel eind met het invullen van ‘Het Zwarte Gat’.