In de rubriek ‘Een Near Miss’ dit keer wederom een geval van motorpech, met op zijn zachtst gezegd een hachelijke situatie als gevolg.
We varen met onze lemsteraak, de Roos, van een kleine twaalf meter van Woudsend naar Lemmer, op de motor, over de Friese meren en vaarten zoals het Slotermeer en het Prinses Margrietkanaal. Eenmaal in Lemmer gaan we de bruggen door.
In de rubriek Een Near Miss verhaal ik over de bijna ongelukken (near misses) die mij met mijn avontuurlijke vader overkwamen. Deze keer niet echt levensgevaarlijk, maar toch wel erg spannend en zonder mijn vader, met mijn eigen schip. Ik kreeg motorpech.
Het is 2001. Ik zeil met een stevige wind in de rug van Muiden naar Enkhuizen. Ik vaar alleen, zoals in die tijd zo vaak, met mijn negen meter Friese Westerdijk zeeschouw. Een prachtig gelijnd schip. Mooie zeeg. Goed in de lak, alles klopt.
Buitengaats, ten zuiden van de havenhoofden, strijk ik de zeilen. Ook al staat daar nogal wat golfslag aan lagerwal, ik wil altijd, alleen zeilend, bijtijds de boel helemaal op orde hebben. Daardoor kan ik mij volledig op de aanleg manoeuvre concentreren. In dit geval de inmiddels oude sluis van Enkhuizen.
In de rubriek ‘Een Near Miss‘:
Mijn vader had in het najaar van 1965 een nieuwe boot gekocht, een Scheldeschouw van negen meter. Ik heb daar al vaker over geblogd. We kochten hem in Veere. Gedurende de winter brachten we de boot onder bij de bouwer in Terneuzen. Er werden allerlei verbeteringen aangebracht zoals het aanbrengen van een zeereling en er werd groot onderhoud gepleegd.
Met Pasen in april 1966, gingen we de boot halen, we zouden hem van Terneuzen door Zeeland, langs Dordrecht en via de Ringvaart en Amsterdam uiteindelijk naar Muiden varen.
In de rubriek Een Near Miss verhaal ik over de bijna ongelukken (‘near misses’) die mij met mijn avontuurlijke vader overkwamen. Deze keer niet echt levensgevaarlijk, maar toch wel erg spannend: het oppikken van drenkelingen voor de Franse kust bij Duinkerken. Hier volgt het relaas.
Ook nu weer een ‘near miss’. Het is de zesde in een reeks. Dit keer over een avontuur met mijn vader en de boot, een gaffel getuigde Scheldeschouw van negen meter. Het was 1967, we waren op de terugweg van onze zomervakantie met de boot van de Duitse Wadden. We hadden het tot Norderney gebracht. En weer terug.
Al twee eerdere bloggen schreef ik over het eilandgevoel (zie de blog over het Eilandgevoel, deel 1 en 2 van 3). Het is echt iets bijzonders.
Zo kwam ik met mijn vader, mijn oudere zus, Marianne en onze zeilboot vanuit Terschelling naar Vlieland gezeild en lagen er vervolgens enkele dagen verwaaid. Mijn moeder en jongere zus, Dorine, waren op Terschelling achtergebleven. Door de harde wind konden we niet meer terug. We hadden geen enkel contact meer. Dagenlang zou dat zo blijven. Het was 1966.
Of, toen we weer eens op de rede van Vlieland drooggevallen lagen, de wind opstak en, nadat het water was teruggekeerd, het anker begon te krabben en we midden in de nacht alsnog de haven moesten opzoeken om te vermijden dat we tegen de dijk zouden worden geslagen. De kinderen zaten met angstige gezichtjes in de kajuit. We hoorden de een vragen “zinken we?” “Nee”, zei een ander, “we zitten al op de bodem!”
Iedereen in Nederland heeft wel eens van het Skûtsjes Silen gehoord. Het zijn zeilwedstrijden met oude kleine vrachtschepen, die jaarlijks in de zomer tegen elkaar wedstrijdzeilen op de Friese meren.
Het stamt af van de tijden dat er nog geen gemotoriseerde schepen waren. Er werd toen ook al tegen elkaar gevaren, maar het was bittere, zakelijke ernst: wie het eerste de markt bereikte, had de beste prijs. Zoiets als met vlaggetjesdag in Scheveningen: wanneer de eerste nieuwe haring aan wal wordt gebracht. De lange en ondiepe platbodemschepen werden hoofdzakelijk ingezet om turf te vervoeren, naar bijvoorbeeld de boerderijen in het uitgestrekte Friese land.
Het huidige Skûtsjes Silen is dus een voortzetting van die strijd. Nu een toeristische trekpleister, maar ook een eervolle aangelegenheid. En er zijn regels. Zo luidt een van de regels dat de schipper uit een Fries schippersgeslacht moet komen.
Tientallen jaren waren er veertien skûtsjes, die eind juli op de Friese meren tegen elkaar streden en dat nog steeds doen. De veertien skûtsjes zijn gelinkt aan veertien dorpen en steden. Vergelijkbaar met de Friesche Elfsteden. Ze noemen zich SKS. Ik zal u niet vermoeien met waar dat voor staat, het is Fries.
Bij deze veertien dorpen en steden wrong na verloop van tijd een schoen: andere skûtsjes meldden zich. Maar werden niet toegelaten. De veertien bleken een gesloten club. Op hun beurt hebben deze skûtsjes hun eigen club opgericht, de IFKS en hebben zich in een enorme groei mogen verheugen. Er zijn er inmiddels wel vijftig.
Ook de IFKS kent regeltjes, zij het wat minder strikte. Als het gaat om de schipper bijvoorbeeld, dan mag deze ook elders uit Nederland komen. De regels betreffen vooral het schip, de zeilen, de mast, de toebehoren en dat soort dingen. Af en toe zijn er net als bij SKS uitwassen: zo moeten de skûtsjes hun oorspronkelijke kleur hebben. Wijkt de kleur af van het origineel, dan volgt diskwalificatie!
Als er geen wedstrijd wordt gevaren, wordt er gecharterd. Dat is ook een van de verdiensten van IFKS: er zijn zoveel schepen en de kosten zijn hoog, er moet dus worden bijverdiend. Want ook de eisen zijn hoog: wil men winnen, dan moet er veel onderhoud worden gepleegd. En moet er steeds beter materiaal worden aangeschaft. Het charteren brengt geld in het laatje. Het Skûtsjes Silen is daarmee ook voor anderen, niet Friezen, toegankelijk geworden.
Zo heeft mijn dochter, Renée, een aantal jaren geleden een studententeam aangemeld. Ze zeilen inmiddels niet onverdienstelijk in de IFKS kleine A-klasse wedstrijden mee: met de Elisabeth, als logo een kikker in het zeil, werden ze dit jaar zesde in hun klasse, in een veld van negentien. Subtoppers dus. En dat voor studenten!