Vorige week liep ik over straat in het centrum van Den Haag en luisterde onbedoeld naar een gesprek van twee boze mensen die ik op dat moment passeerde. Ik hoorde wat ze zeiden, ik kon mij er niet voor afsluiten, totdat ik er voorbij was. Het waren een man en een vrouw. Zij reed in een scootmobiel, hij liep ernaast. Ze waren aan het schelden.
Ziektes
De ziektes die langskwamen durf ik hier niet woordelijk op te schrijven, zo erg was het. Ik gebruik er de volgende afkortingen voor: ‘ty’, ‘te’ en ook ‘ka’. ‘Ho’ staat voor een wat doorgans wordt aangegeven als een ‘oud’ beroep. Ook ‘fu’ kwam aan bod, maar dan uitgesproken als ‘fo’. Het woord ‘klote’ meen ik wel voluit te kunnen schrijven. Als u, beste lezer, de afkortingen voluit en hardop uitspreekt, aannemende dat u dat durft, krijgt u een idee van wat er gezegd werd. Succes!
Stemmen?
‘Ga jij op die ka zooi stemmen?’ hoorde ik de vrouw vragen.
‘Ik niet, de ka bende! Dat ty CDA, dat fo deugt niet,’ hoorde ik de man antwoorden, ‘net als die ty VVD.’ Allemaal ka lijers, de hele klote zooi!’
‘Zeg dat wel, stelletje ka ho,’ antwoordde de vrouw. ‘Die fo toeslagen-affaire, komen ze ook fo mee weg, ka ho!’
‘Precies! Een of ander fo Hooggerechtshof heeft ze vrijgesproken, ty-zooi! Laat ze de te krijgen!’
Ze liepen zwijgend door. Ik was ze bijna voorbij.
‘Niemand zal je ’s fo helpen, ja naar de klote! Dat kenne ze, de te lijers, naar de fo klote!’ hoor ik de man nog net zeggen. Ik was er voorbij, kon het hele ty gesprek niet fo langer verstaan. Klote!
De boze, witte man
Wat te doen met deze boosheid? Het deed me denken aan racisme en discriminatie en de ongenuanceerdheid ervan. Hoe bereik je als politiek woedende mensen, die inmiddels zijn gaan heten, ‘de boze, witte man’. De politieke populist belooft gouden bergen en kan dat nooit en te nimmer waarmaken. De populist komt immers niet in een regering en verdwijnt vaak weer van het toneel. Met nog meer boosheid als gevolg.
De Grote Verzoening
In het racisme debat suggereerde ik in een eerdere blog als oplossing om een Grote Verzoening te organiseren, langs de lijnen zoals Nelson Mandela in de jaren negentig in Zuid-Afrika vanwege de Apartheid deed. Geïnstitutionaliseerd het gesprek aangaan, ruimte bieden de woede er uit te laten komen. Er gaat echt niets veranderen, dat is een illusie. De woede benoemen, kanaliseren en bespreekbaar maken. Dat zou ik doen.