Weer dat woord baas! Ook bij vraag 4 van 6 (zie blog 9 maart 2014) deed zich dat woord zich voor. Ik spreek liever over ‘leider’ en ‘leiderschap’.Enfin, niet alle punten op mijn lijst die ik zou willen veranderen, zijn gemakkelijk ten uitvoer te brengen. Vergelijk het met het veranderen van de cultuur van een bedrijf. Je hebt over het over de DNA van het bedrijf. Ook ‘de wereld’ heeft een DNA.

Van land tot land verschillen culturen. Van streek tot streek. En zeker van werelddeel tot werelddeel. Mede ingegeven door religieuze verschillen. Deze vooral religieuze verschillen zijn niet alleen door de eeuwen heen, maar ook nu nog, aanleiding tot conflicten en tot het voeren van oorlog.

Het is niet iedereen gegeven tolerant ten opzichte van andersdenkenden te staan. Niet zolang geleden was intolerantie op bijvoorbeeld religieus gebied ook in ons land de gewoonste zaak van de wereld. Hij werd ingegeven door overijverige – en dat is vriendelijk uitgedrukt – gezagsdragers van de kerk, zowel aan katholieke zijde, als aan protestantse. Maar ook in het dagelijks leven. Ik geef een voorbeeld:

Toen ik in dienst diende ik onder een rooms-katholieke ritmeester (het equivalent van een kapitein), bleek ik, mij op religieus gebied neutraal opstellend, ineens op achterstand te staan. Hij liet weten mijn neutrale, in ieder geval niet katholieke, achtergrond af te wijzen. Ook dat is vriendelijk uitgedrukt. Ik begreep in het geheel niet wat het probleem was.

Hoe dan ook, mijn punt is dat er verschillen zijn en ook verschillen in tempo. Ik meen dat alle volken hun eigen ontwikkeling zouden moeten kunnen bepalen en volgen en vooral in hun eigen tempo. Wij zouden daarover eigenlijk niet moeten oordelen, vooral niet in de zin van ‘zij lopen achter’. Maar dat valt niet altijd mee.

Niettemin is een aantal zaken universeel. Universele zaken die mensen kenmerken zijn, dat ze lachen, verdriet hebben, elkaar opzoeken, socialiseren, trouwen, kinderen krijgen, dromen, van de natuur genieten, enzovoort, enzovoort. Als ze schrikken, slaan ze de hand voor de mond. Dat is overal dezelfde reactie. En zo zijn er meer dezelfde universele gewoonten en diepgewortelde en gevoelde waarden. Zo ook de wijze waarop je met elkaar omgaat, ten diepste, dus los van cultuur en los van achtergrond, geloofsovertuiging en wat dies meer zij.

In sommige culturen worden dit soort zaken aan banden gelegd. Misschien is het dat aan banden leggen van deze universele zaken die ik als ‘baas’, als leider van de wereld gelijk zou willen trekken. Ik zou daar simpelweg toe besluiten: iedereen is gelijk en men dient conform dit besluit te handelen!